TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Ahencan Tayakısı, Ülkemizin pamuk üretiminde yurtiçi talebi karşılayamaması ve ihtiyacı olan pamuğun büyük bir oranını ithalatla karşılamak zorunda kalmasının çözülmesi gereken önemli sorun olduğunu belirtti.
Birçok farklı sanayi dalında değerlendirilebilen stratejik öneme sahip bir lif bitkisi olduğunu ifade eden Tayakısı; pamuğun, özellikle dünyada rekabetçi konumda olduğumuz tekstil ve konfeksiyon sektörümüzün temel hammaddesini oluşturan endüstriyel bir ürün olduğunu söyledi.
KATMA DEĞER VE İSTİHDAM YARATAN BİR ÜRÜN
Pamuğun, yaygın ve zorunlu kullanım alanları ile insanlık için büyük ekonomik öneme sahip, üreticisi olan ülkeler için katma değer ve istihdam yaratan bir ürün olduğuna dikkat çeken Tayakısı, Dünyada üretilen liflerin yaklaşık %35’ini sağladığını ve bu anlamda tekstil endüstrisinde kullanılan en önemli bitkilerden biri olduğunu kaydetti.
Pamukta yaşanan sorunun tekstil sektörünü de sıkıntıya soktuğunu dile getiren Tayakısı, şu değerlendirmede bulundu:
“Türkiye’de pamuk bilançosundaki olumsuzluklar nedeniyle gerileme eğilimine giren pamuk ekim alanları 2020/21 sezonundaki son kırk yılın en düşük değeri olan 359 bin ha seviyesinden sonra bilançodaki iyileşmeyle 2021/22 sezonunda 432 bin ha’a yükselmiş, ayni sezonda bilançonun daha da iyileşmesi sonucunda daha da artarak 2022/23 sezonunda 573 bin ha’a çıkmıştır.”
ÜRETİM MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ ÜRETİCİNİN SATIŞ FİYATINA YANSIMIYOR
Maliyetlerden dolayı çiftçilerin tarlasına ürün ekemeyecek hale geldiğine vurgu yapan Tayakısı şöyle konuştu:
“Ülke ekonomisinde yaşanan yüksek enflasyon etkisiyle üretim maliyetlerinin olağanüstü ölçülerde artmasına karşılık ürün fiyatlarındaki artışın maliyetlere oranla sınırlı kalması pamuk üretim bilançosunun daralmasına yol açmıştır. Gerekli destekleme yapılmadığı için 2023/24 sezonunda mevcut üretim değerleri korunamamış ve ekim alanları %17 oranında daralarak 477 bin ha’a, ürün rekoltesi ise tarla verimindeki %16’lık kaybın da etkisiyle %25 azalarak 777 bin tona düşmüştür.
Türkiye pamuk tüketiminin küresel salgın sonrasında artan, ancak daha sonra gerileyen taleple birlikte 2023/24 sezonunda sadece 34 bin ton gibi cüzi bir artışla 1 milyon 734 bin tona çıktığı tahmin edilmektedir. Sürdürülebilir ve dışa bağımlı olmayan bir pamuk tarımı için kütlü pamuk fiyatının 40 TL olması gerekmektedir.”
