Merkez Bankası Enflasyon Raporu’nda enflasyon tahmini değişmedi.
2024 yılı için yüzde 36’lık enflasyon bekleniyor.
2023 yılında enflasyon yüzde 64.8 olarak hesaplandı.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay enflasyon raporu sunum toplantısında, “İddiasız hedef koyan Merkez Bankası zaten oksimorondur. Fonlama maliyeti ile mevduat faizi bağlantısı kopmuş, politika faizi ile enflasyon oranı bağlantısı kopmuş, faiz kur bağlantısı kopmuş. Biz 7 aydır bu kopan bağlantıları tekrar ihdas ediyoruz.” mesajı verdi.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, tahminlere yönelik şu bilgileri sunum toplantısında aktardı: “Tahmin aralıklarının alt ve üst noktaları da 2024 yılı için yüzde 30 ve 42, 2025 yılı için ise yüzde 7 ve 21’e tekabül etmektedir. Enflasyonun 2026 yılını tek haneli seviyelere gerileyerek yüzde 9 ile tamamlaması, orta vadede ise yüzde 5 hedefinde istikrar kazanması öngörülmektedir. 2024 yılı tahminimizi korumamızda, bir dizi faktörün birbirini dengelemesi etkili olmuştur. Ücret ayarlamaları ve kamu harcamaları nedeniyle, 2024 yılı birinci çeyreğinde önceki rapora göre çıktı açığının daha yukarıda olacağını tahmin ediyoruz.”
ÜCRETLER 1.5 PUAN ETKİ YAPTI
Başkan Karahan ayrıca, “Sıkı para politikası ve maliye politikasının eşgüdümünün katkısıyla, iç talepteki dengelenme sürecinin devam edeceğini de değerlendiriyoruz. Bu görünüm altında, çıktı açığı tahmini güncellememiz 2024 yılı enflasyon tahminimizi 0,4 puan artırıcı yönde etkilemiştir. Buna ek olarak, birim işgücü maliyetinin, öngörülenin üzerinde gelen ücret artışları nedeniyle yükselmesi, tahminimizi 1,5 puan yukarı yönlü etkilemiştir. Gıda fiyatları ve Türk lirası cinsi ithalat fiyatlarından gelen güncellemelerin toplam etkisi ise 1,4 puandır. Söz konusu yukarı yönlü etkilere karşın, enflasyonun ana eğilimindeki iyileşme tahminleri aşağı yönlü etkilemiştir. Öncelikle, parasal sıkılığın fiyatlama davranışlarına yansıması, öngördüğümüzden daha güçlü olmuştur. Buna ilaveten, politika duruşumuzun ara hedefimiz doğrultusunda, bir önceki raporda öngörülenden daha uzun süre korunacak olması da ana eğilime olumlu yansıyacaktır. Bu unsurların etkisi, tahminlerimizi 3,2 puan düşürücü yönde olmuştur.” ifadelerini kullandı.
GAYE’NİN ZEHİRLEDİĞİ İLETİŞİMİ TOPARLADILAR
Rapora ilişkin ekonomistlerin sosyal medya hesaplarından yaptıkları yorumlar şöyle oldu.
Ekonomi Yazarı Uğur Gürses:
İçeriği ve sıralaması, bağlamı oldukça iyi bir sunum yapıldı. Soruları yanıtlamaya Yönetim Komitesi olarak çıktılar; sorulara başkan yardımcıları da yanıt verdiler. Bu, kurumsallık vurgusu açısından kamuoyuna iyi bir mesaj. Enflasyon tahminlerini değiştirmediler. Beklentileri çıpalamanın daha önemli olduğunu düşündükleri açık. İleride tahminlerin birkaç puan sapması göze alınmış. Faiz indirimi konuşmanın erken olduğunu oldukça açık biçimde vurguladılar. Bugün sunumu yapan ve soruları birlikte yanıtlayan ekip, uzun süredir görülmeyen bir kararlılığı ve kurumsallığı sergiledi. Merkez Bankası iletişimi için, anlattığının ve hedeflediğinin kabul görmesi, güven sağlaması için önemli bir eşik oldu. Gaye Erkan’ın zehirlediği iletişimi oldukça iyi toparladılar.
TAHMİNLERİN GERÇEKLEŞMESİ İMKANSIZ
Ekonomist Tuğba Özay:
Başkan’ın sunumu ve içeriğin akışı son derece başarılıydı. Başkanla birlikte başkan yardımcılarının da toplantıda sorulara cevap vermesi ve ekibin önemine vurgu yapılması değerli bir davranıştı. Sunum tam anlamı ile ilgili sorulara cevap oldu mu, hayır. Özellikle enflasyondaki yapışkanlık ve enflasyonun çıpa görevi görmediğinden fiyatlama davranışlarındaki bozulmaya yeterince dikkat çekilmedi. Başkan’ın likidite yönetimi ve mevduat faizlerindeki seviyelere ısrarla vurgu yapması önemliydi. Likidite yönetimine ve para politikasına dikkat çekilirken para arzındaki artışa dikkat çekilmedi ki mutlaka üzerinde durulması gereken bir konuydu. Mevcut risklere ve ek ücret/fiyat artışlarına dikkat çekildikten sonra enflasyon tahminlerinde revizyona gidilmemesi soru işaretleri bıraktı. Özellikle de önümüzde seçim döneminin olduğunu var saydığımızda bu tahminlerin gerçekleşme ihtimali neredeyse imkansıza yakın. Dolayısıyla burada bir revizyon gerekliydi ve daha sağlıklı olurdu. Ancak; kapanış konuşması ve Cevdet Akçay’ın açıklamaları söylenmesi gerekenler ama bu zamana kadar söylenmeyenlerin filtresiz dışa vurumuydu. Enflasyon tahminin neden değişmediğinin de net cevabıydı. Bu açıklamaların üzerine söylenecek çok da bir şey yok.
BEKLENTİLER DÜZELTİLEBİLİR Mİ?
Ekonomist Ali Hakan Kara:
“Enflasyon eğilimi tahmin ettiğimizden daha iyi gidiyor. Faizi yüzde 45’te tutarak yıl sonu enflasyon hedefine ulaşacağımızı düşünüyoruz.” Umarım haklı çıkarlar.
İktisatçı Dr. Baki Demirel:
Merkez Bankası Başkanı Karahan, hizmet enflasyonunun katılığını beklentilere bağladı. Oysa enflasyon ve beklentiler ilişkisi sanıldığı gibi güçlü değildir. Beklentiler ile talep ilişkisi güçlüdür. Enflasyon fırsatçılığı yapıp enflasyon bahanesi ile fiyatları maliyetlerin üzerinden artırıyor diyemiyorlar beklentileri düzeltmek gerek diyorlar. Düzeltin bakalım beklentileri düzeltebiliyor musunuz?
İktisatçı Ümit Akçay: Yeni Merkez Bankası Başkanı kaçtır yüksek enflasyonun nedeni olarak asgari ücret artışlarını gösteriyor. Firmaların süper-kârlarını, karların sürüklediği enflasyonu göz ardı ediyor. Büyük hata.