Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) Başkanı Murat Bekiroğlu, sektörlerinin son yıllarda hızlıca büyüdüğünü ancak az sayıdaki marina yüzünden turizm sektörünün büyük kaybı olduğunu ifade etti. Bekiroğlu “Bir an önce yapılması gereken ilk eylem planı Türkiye’deki marina sayılarının arttırılması olmalı. Böylelikle marina fiyatları ucuzlayacak, turistler de yurt dışını değil koylarımızı tercih ederek ülkemize döviz bırakacaklar” dedi.
“Kapasite En Az Yüzden 50 Artmalı“
Şubat ayında göreve gelen YATED Yönetim Kurulu başkanı Murat Bekiroğlu ve yönetim kurulu üyeleri gazetecilerle bir araya geldi, sektörün sorunlarını, hedeflerini, yeni projelerini anlattı. YATED Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu, YATED Sayman Üyesi Uğur Aksan, YATED Genel Sekreteri Orhun Şentürk ve YATED Müdürü İbrahim Evliya’nın katıldığı toplantıda konuşan Bekiroğlu şöyle konuştu: “Türk denizlerine ve koylarına gösterilen yoğun ilgi marinalarda yer bulunmasını zorlaştırırken, artan tekne ve yat bağlama fiyatları en küçüğünden en büyüğüne tekne ve yat sahiplerini zorlamaya başladı. Birçok tekne yakın ülkelerde bulunan marinalara gidiyor. Türkiye’de yaklaşık 35 tane marina var Bunların toplam bağlama kapasitesi ise 6 bin 500 civarında. Kapasitenin ilk etapta çok hızlı bir şekilde en az yüzde 50 artırılması gerekiyor.
Daha Fazla Döviz Gelecek
Yeni yatırımların da Türkiye’nin cennet koylarına değil, uygun görülen hazine arazilerine yapılmasında yarar var. Marina yatırımları için de özel sektörün ve yatırımcının teşvike, desteğe ihtiyacı var. Yapılacak yeni yatırımlarla hem arz-talep dengesi sağlanmış olur hem de ülkemizin daha fazla döviz kazanmasının yolu açılır. Fiyatlar da tabi bir diğer etken. Örneğin 30-40 bin Euro’luk bir tekne alıp denize açılmak isteyenler, marinalardaki fiyatları görünce bir adım geri gidiyor. Fransa’nın Monaco şehrinde 42 metrelik bir teknenin yüksek sezonda marinadaki günlük bağlama fiyatı 650 Euro. Aynı tekne Göcek’e geldiğinde marinaya girmek istediğinde bir gün için 1.200 Euro ücret isteniyor. Avrupa’da koylarıyla ünlü Yunanistan, İtalya, Hırvatistan gibi ülkelerdeki marinalara göre de çok yüksek fiyatlara sahibiz. Bodrum’da bir marinaya girmek isteyen tekne günlük 700 Euro öderken, Yunanistan’da günlük 35 Euro’ya kalınabilecek yerler var.”
“1-2 Hafta Yerine Bütün Yıl Kalıyorlar“
Marinadaki fahiş fiyatlar nedeniyle tekne ve yatların bütün bir yılı koylarda geçirmeye başladığını söyleyen Bekiroğlu, bu da koyların kirlenmesine neden olduğunu ifade ederek, “20 metre ve üzerindeki tekneler Normal şartlar altında denize girmek için 1-2 hafta kaldıkları koylarda bütün bir yıl kalıyorlar. Bu durum koyların da kirlenmesine neden oluyor. Koylarda duran tekneler maalesef pis su tanklarını denize boşaltıyorlar. Bizim koylarımızı çok ciddi şekilde korumamız gerekiyor. Sektörümüz açısından en büyük tehdit koylarımızın kirlenmesidir” şeklinde konuştu.
“Deniz Temizliği İçin Tekne Yapıyoruz“
Denizlerdeki kirliliğin önüne geçebilmek için YATED olarak bir tekne inşasına başladıklarını ifade eden Murat Bekiroğlu, “Turmepa bunu uzun yıllardır yapıyor ancak biz de YATED olarak daha büyük kapasiteli bir temizleme teknesini devreye almak için çalışıyoruz. Bu teknelerden her yıl bir tane devreye alıp denize indirmek istiyoruz. Yapacağımız teknenin sıvı atık kapasitesi 10 bin litre. Ayrıca katı atık toplamaya da müsait olacak” dedi.
“Öğrencilerimiz Hatay’da Tekne Üretecek“
Tekne ve yat sektörünün yaşadığı personel sıkıntısının çözümü için YATED olarak çalışmalarını sürdürdüklerini söyleyen YATED Başkanı Murat Bekiroğlu sözlerini şöyle tamamladı: “Haydarpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde uzun yıllardır deniz motorları bölümünde öğrenciler eğitim görüyor. YATED olarak o bölümün ana sponsoruyuz. Şimdi de GEBKİM Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi ile kompozit üretimi konusunda iş birliğine gideceğiz. Hatay İskenderun’daki Sefa Atakaş Denizcilik Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile de iş birliğine gidiyoruz. İlk etapta okulumuzun öğretmenleri İstanbul’a geliyor. İstanbul’da tekne ve yat üretimini yerinde görecek. Tekne üretimi konusunda ciddi bir eğitim alacaklar. Öğretmenlerimiz bu okuldaki öğrencilerimizi yetiştirecekler. Okulda da yılda 40 adet tekne üretecekler. Bu tekneleri dernek olarak satın alacağız ve 2024 Şubat’ta düzenlenecek Bosphorus Boat Show’da sergileyeceğiz ve satacağız. Böylece okulun döner sermayesine katkı sağlarken, sektörün yetişmiş eleman sorununu çözmek adına büyük bir adım atmış olacağız.”
Hüroğlu: İhracatımız 1.3 Milyar Dolar
Tekne ve yat inşasının Türkiye’de uzun yıllardır çok başarılı giden bir sektör olduğunu kaydeden YATED Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu ihracattan ciddi bir kazanç sağladıklarını ifade etti. Hüroğlu, “Türkiye’de şu anda 77 tersane var. Sektörün istihdama verdiği katkı toplamda 200 bin civarında. Türkiye geçen yıl gemi ve yat hizmetleri ihracatından 1 milyar 350 milyon dolarlık gelir elde etti. Bir de tamir ve bakım ihracatı var. Bu da eklendiğinde sektörümüzün ihracatı 3 milyar dolara kadar çıkıyor. Türkiye’nin ihracatta en önemli pazarları Danimarka, Norveç gibi İskandinav ülkeleri. Yat müşterileri ise daha çok Amerika ve Avrupa ülkelerinden geliyor” dedi.
