Henley & Partners’ın üç ayda bir güncellediği Henley Pasaport Endeksi’ne göre dünyanın en güçlü pasaportları açıklandı. Pasaport sahiplerinin vizesiz gidebildiği ülke sayılarına göre sıralanan listede Türkiye’nin sırası da değişti. Henley Pasaport Endeksi verilerini değerlendiren Henley & Partners Türkiye Direktörü Burak Demirel, “1 Ocak 2023’te yayınlanan endekste 53. sırada yer alan Türkiye, 50. sıraya yükseldi. Üç basamak birden yükselen Türk pasaportu ile vizesiz girilebilen ülke sayısı 114 oldu. Son 5 yıldır ilk sırada olan Japonya pasaportu 3. sıraya gerilerken, Singapur pasaportu ise 192 ülkeye vizesiz girişle dünyanın en güçlü pasaportu unvanını elde etti.” dedi.
Küresel ölçekte vatandaşlık ve oturum danışmanlığı hizmeti veren Henley & Partners, üç ayda bir güncellediği dünyanın en çok güçlü pasaportları listesini açıkladığı Henley Pasaport Endeksi’ni yayınladı. Listede sıralamada dikkat çekici değişlikler de yaşandı. Açıklanan raporda Japonya, Henley Pasaport Endeksi’nde son beş yılda ilk kez birincilikten üçüncülüğe geriledi. Singapur pasaportu, dünyanın 227 turistik noktasından 192 ülkeye vizesiz giriş ile dünyanın en güçlü pasaportu oldu. Almanya, İtalya ve İspanya 190 ülkeye girişle ikinci sıraya yükselirken, Japon pasaportu sahipleri ise 189 ülkeye vizesiz girişle Avusturya, Finlandiya, Fransa, Lüksemburg, Güney Kore ve İsveç olmak üzere diğer altı ülkenin vatandaşlarına katılarak üçüncü sırada yer aldı. Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) özel ve resmi verilerine dayanan rapor, pasaportun gücünü vizesiz seyahat edebildiği ülke sayısının çokluğuyla ya da vize alma kolaylığıyla ölçülüyor.
ABD PASAPORTUNDA DÜŞÜŞ SÜRÜYOR
Raporda ilk 10’da yer alan ülkeler arasında olan ABD, son on yılda Henley Pasaport Endeksi’ndeki puanını en az artıran ülke oldu ve 2013 ile 2023 yılları arasında sadece 12 ilave destinasyona vizesiz erişim sağladı. Buna karşılık Singapur puanını 25 artırarak son 10 yılda sıralamada beş basamak yükselerek bir numaraya yerleşti. 2017 yılında ilk 5’te yer alan Birleşik Krallık, son rapordaki sıralamada iki basamak yükselerek 4. sıraya yerleşti ve altı yıllık bir düşüşün ardından yükselişe geçti. ABD ise on yıldır devam eden düşüş eğilimini sürdürerek iki sıra daha geriledi ve vizesiz 184 ülkeye girişle 8. sırada yer aldı. 2014 yılında endekste ilk sırayı paylaşan ABD ve Birleşik Krallık, o tarihten bu yana her iki ülkenin de sıralaması düşmüş oldu.
DÜNYANIN EN ZAYIF PASAPORTLARI BELLİ OLDU
Afganistan, Irak ve Suriye vizesiz seyahatte sadece 27 puan alarak Henley Pasaport Endeksi’nin en alt sıralarında yer almaya devam ederek dünyanın en zayıf üç pasaportu oldu. Seyahat edenlerin vizesiz ziyaret edebilecekleri ortalama yer sayısı 2006’da 58 iken 2023’te neredeyse iki katına çıkarak 109’a yükseldiğini belirten Burak Demirel, bu artışın 18 yaş sıralamasının daha fazla seyahat özgürlüğüne yönelik genel eğilimini yansıttığını belirtti. Burak Demirel, “En üst sıradaki Singapur, Afganistan’a kıyasla 165 ülkeye daha vizesiz ulaşabiliyor; ancak küresel hareketlilik açısından endeksin en üst ve en alt sıralarında yer alanlar arasındaki fark hiç olmadığı kadar büyük.” ifadelerini kullandı.
TÜRK PASAPORTU İLE 114 ÜLKEYE VİZESİZ GİRİŞ
1 Ocak 2023’te yayınlanan Henley Pasaport Endeksi’nde 53. sırada yer alan Türkiye’nin, üç basamak birden yükselerek 50. sıraya geldiği bilgisini paylaşan Demirel, “Bu sonuçla Türkiye pasaportu ile vizesiz girilebilen ülke sayısı 114’e yükselmiş oldu.” ifadelerini kullandı. Bugün sadece ilk sekiz ülke on yıl öncesine kıyasla vizesiz seyahate daha az erişime sahipken, diğer ülkelerin kendi sakinleri için daha fazla seyahat özgürlüğü elde etme konusunda başarılı olduğunu ifade eden Henley & Partners Yönetim Kurulu Başkanı ve pasaport endeksi kavramının yaratıcısı Dr. Christian H. Kaelin, “Geçtiğimiz 10 yıl içinde BAE, 107 vizesiz merkezin eklenmesiyle sıralamada 44 basamak yükselerek 56. sıradan 12. sıraya çıktı. Bu, sıralamada 28 basamak yükselerek 37. sıraya yerleşen bir sonraki en çok yükselen Kolombiya’nın neredeyse iki katı seviyesinde. Çin ve Ukrayna, son on yılda sıralamalarını en çok geliştiren ilk 10 ülke arasında yer alıyor. Jeopolitik dalgalanmalar ve bölgesel istikrarsızlıklar arttıkça küresel bağlantı ve erişim, servet yaratma ve korumanın temel bileşenleri haline gelmiştir ve önemi daha da artacaktır.” dedi.
VİZESİZ GİRİŞE İZİN VEREN ÜLKELER SIRALANDI
Bir ülkenin sınırlarından vizesiz geçmesine izin vermesiyle kendi vatandaşlarının seyahat özgürlüğü arasındaki ilişkiyi ölçen Yeni Henley Açıklık Endeksi, dünya genelindeki 199 ülkeyi, önceden vize almadan girişine izin verdikleri ülke sayısına göre sıraladı. Rapora göre, ‘En açık’ ilk 20 ülkenin tamamı, Kamboçya hariç, küçük ada ülkeleri ya da Afrika devletlerinden oluşuyor. Dünyadaki 198 pasaportun tamamına (kendi pasaportları hariç) vizesiz veya varışta vize ile giriş imkânı sunan 12 ülke arasında Burundi, Komoro Adaları, Cibuti, Gine-Bissau, Maldivler, Mikronezya, Mozambik, Ruanda, Samoa, Seyşeller, Doğu Timor ve Tuvalu yer aldı. Henley Açıklık Endeksi’nin en altında, hiçbir pasaporta vizesiz giriş izni vermeyen Afganistan, Kuzey Kore, Papua Yeni Gine ve Türkmenistan sıfır puan aldı. Bu ülkeleri beşten az sayıda başka ülke vatandaşına vizesiz erişim sağlayan Libya, Butan, Eritre, Ekvator Ginesi ve Hindistan takip etti. Türkiye ise 90 ülkeden gelen ziyaretçilerin ön vizesiz giriş yapmasına izin vererek dünya çapında 45. sırada yer aldı.
Kendi vizesiz erişimleri ile diğer ülkelere açıklıkları arasında en büyük (negatif) farka sahip ilk 5 ülke Somali, Sri Lanka, Cibuti, Burundi ve Nepal; erişimleri ile açıklıkları arasında en küçük farka sahip ilk 5 ülke ise Singapur, Güney Kore, Malezya, Hong Kong (SAR Çin) ve Barbados oldu. Amerikan pasaportu sahipleri 227 destinasyondan 184 destinasyona vizesiz erişebilirken, 44 diğer ulusun sınırlarından vizesiz geçmesine izin veren ABD, Henley Açıklık Endeksi’nde 78. sırada yer aldı. Yeni Zelanda ve Japonya da sahip oldukları seyahat özgürlüğü ile diğer ülke vatandaşlarına sağladıkları vizesiz erişim arasındaki farkın en fazla olduğu ilk 5 ülke arasında yer aldı.
Misafirperver, açık kapı vize politikalarına sahip ülkelerin, diğer ülkelerle bağlantılar kurmaya yardımcı olabileceğine ve karşılığında değerli vize muafiyetleri sağlayabileceğine dikkat çeken Henley & Partners CEO’su Dr. Juerg Steffen, “”Vize politikası, hükümetlerin pasaportlarının gücünü olumlu yönde etkilemek ve geliştirmek için kullanabilecekleri önemli bir kaldıraçtır; bu da pasaportu, vatandaşlık veya yatırım yoluyla outurum fırsatı arayan yabancı yatırımcılar için daha da cazip hale getirir. Girişimciler ve iş insanları için, daha istikrarlı ekonomilere ve dünya GSYH’sinin daha büyük bir bölümünü temsil eden kilit pazarlara vizesiz erişim yoluyla ekonomik hareketliliklerini geliştirmek, onlara kazançlı yetki alanlarına giden bir yol sağlar, ülkeye veya bölgeye özgü riskleri azaltmaya yardımcı olur ve sektör liderleriyle değerli ortaklıklar kurmalarını ve kendi yenilikçi ve yatırımcı ağlarını genişletmelerini sağlamaktadır.”
VATANDAŞLIK PROGRAMLARINDA VİZESİZ SEYAHAT
Henley & Partners olarak bugüne kadar 15 ülkeye yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık programlarının tasarlanması, düzenlenmesi ve tanıtımı konusunda danışmanlık verdiklerini ve dünya çapında 35’ten fazla programı desteklediklerini belirten Henley & Partners Türkiye Direktörü Burak Demirel, yatırım yoluyla vatandaşlık ve oturum programlarında Karayipler, Avusturya, Yunanistan, İspanya ve İtalya’nın şu anda en öne çıkan programlar arasında yer aldığını ifade etti. 100 bin dolardan başlayan ve 8 milyon Euro’ya giden yatırım miktarlarıyla program şartlarının her ülkeye göre farklılık gösterdiğini belirten Burak Demirel, “Grenada, St. Lucia, Antigua ve Barbuda, St. Kitts ve Nevis gibi Karayip ülkelerinde minimum bağış miktarı 100 bin dolardan başlıyor ve süreçler 6-8 ay sürüyor. Karayipler’de elde edilen vatandaşlıklarla İngiltere, Hong Kong, Singapur, Çin, Rusya, İsrail ve Şengen bölgesi dahil birçok ülkeye vizesiz girilebiliyor. Direkt vize serbestliği gibi düşünebiliriz. Ülkenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunan yabancı bireylere ve ailelerine bir vatandaşlık sertifikası ile vatandaşlık verilmesine izin veren ve Avrupa’da yaşama imkanı sağlayan Doğrudan Yatırım Yoluyla İstisnai Hizmetler için Vatandaşlığa Kabul Yoluyla Malta Vatandaşlığı Programı için ise minimum 600 bin Euro bağış yapmak gerekiyor. Yatırım Yoluyla Avusturya Vatandaşlık Programı ise programlar arasında en üst segment olarak yerini alıyor. Avusturya önceden ikamet şartı olmaksızın ülke ekonomisine önemli bir yatırım yaparak vatandaşlık elde etme imkanı sunuyor. Portekiz hükümeti tarafından kapatılma kararı alınan ve 280 bin Euro gayrimenkul yatırımıyla mümkün olan Portekiz Altın Oturum İzni Programı’na ise başvurular hala devam ediyor. Yunanistan oturum programı için 250 bin Euro gayrimenkul yatırımı, İspanya oturum programı için 500 bin Euro gayrimenkul yatırımı, İtalya oturum programı için ise 250 bin Euro finansal yatırım yapmak gerekiyor.” diye konuştu.
